Cho đến thời điểm hiện tại (đầu thập niên 2020) việc hút thuốc lá đã thành một tệ nạn xã hội trầm trọng, độ nguy hại tương đương dịch bệnh HIV. Đến nỗi, khi thấy người nào đó đang hút thuốc, mọi người chung quanh đều tránh xa như là người đó bị bệnh hủi vậy. Lạ nhỉ, chỉ mới đây thôi, trước năm 2000, mọi người còn được hút thuốc tự do thoải mái ở mọi nơi, mọi chỗ, ngay cả trong bệnh viện rạp hát cũng vậy. Lên máy bay cũng hút được tuốt dù đến thập niên 199x mới có hạn chế chỉ hút trong khoang riêng. Bây giờ thì đi đâu cũng thấy nhan nhản bảng cấm hút thuốc, trên mỗi bao thuốc đều có in hình, chữ cảnh báo độ độc hại của thuốc lá, hết biết luôn… Thuốc lá có thật sự độc hại như thế không? Chúng ta hãy xem xét việc này qua nhiều góc độ nhé.
Cái độc đầu tiên khi hút thuốc là khi đốt bất cứ loại thảo mộc nào đó sẽ sinh ra khí CO (Carbon monoxide) cũng như khi ta đốt củi nấu bếp vậy. Dĩ nhiên khí này là khí độc nhưng so sánh đốm lửa đầu điếu thuốc với khí toả ra ở bếp củi thì nó nhẹ tội hơn cả vạn lần. Bây giờ ta không nấu bếp củi nữa nhưng bếp gaz cũng chẳng nhẹ tội hơn đâu. Nhưng hai loại trên cũng chẳng độc cho con người nhiều lắm, bằng chứng là chẳng có ai chết vì nó cả ngoại trừ khi cháy nhà, hít khí CO nhiều quá nên ngộp mà chết. Nhưng nó còn có khói để mà tránh. Loại CO nguy hiểm nhất khí thải ra từ những phương tiện vận tải như xe tải, xe hơi và xe gắn máy. Động cơ hiện đại bây giờ ít toả khói mù mịt nhưng vẫn thoát ra khi CO như cũ. Nếu bạn ở TP, khi dừng xe đợi đèn đỏ ở ngã tư, bạn sẽ thấy ngộp thờ vì hít phải khí này, có đeo khẩu trang cũng không tránh được. Đã có nhiều trường hợp tự tử bằng khí CO, vào ga-ra đóng kín rồi mở máy xe hơi.
Nồng độ khí CO gây chết người là 140mg/litre nên dù bạn đốt cả gói thuốc cùng lúc cũng chẳng nguy hại gì nhiều vì khí CO vào phổi sẽ thở ra hoà vào không khí. Tác hại thật sự của CO là khi vào máu nó sẽ tranh giành với oxy để liên kết với huyết sắc tố (Hemoglobin), là một chất nằm trong tế bào hồng cầu có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ phổi đi khắp cơ thể. Như vậy, có vẻ CO sẽ làm máu của bạn đặc lại đôi chút vì nó sẽ làm hồng cầu nờ lớn ra, tác nhân gây ra bệnh đột quỵ. Nhưng bạn đừng có lo vì khi máu tuần hoàn trở về tim, phổi sẽ thải khí CO trong máu ra không khí theo đường thở. Cho dù bạn hút thuốc liên tục 24/24 thì nồng độ cũng không thể vượt qua 10mg/litre, chưa kể phổi sẽ đào thải ngay khi bạn ngưng hút.
Tác nhân gây nguy hại cuối cùng là nhựa của lá thuốc. Khi vào phổi, nó sẽ bám vào màng và cuống phổi nhưng cơ chế của phổi sẽ tống nó ra theo dịch nhầy của phổi. Bởi vậy người hút thuốc nhiều sẽ thường bị ho khạc đàm là vậy. Và người ta đã xét nghiệm hoá học của loại nhựa này và thấy nó có nhiều loại hoá chất nhưng không có loại nào có thể gây phương hại cho cơ thể con người cả. Tại sao thuốc lá toàn những thứ độc hại như vậy mà nhiều người lại mê mẩn hút hoài như vậy?
Thật ra, sau nhiều nghiên cứu, người ta khám phá ra trong thuốc lá có 1 hoạt chất là nicotin. Gặp chất nicotine này, cơ thể sẽ tạo ra 1 hormone tên gọi là dopamine. Nhiều người gọi dopamine là “hormone hạnh phúc” bởi nó có nhiều tác dụng tốt với tinh thần và thể chất với con người. Khi cơ thể giải phóng hormone hạnh phúc dopamine với số lượng lớn, bạn sẽ có cảm giác thích thú, hưng phấn, tràn đầy cảm hứng. Ngược lại, mức độ dopamine thấp sẽ làm giảm động lực, giảm sự nhiệt tình, giảm khả năng tập trung và hạn chế điều chỉnh những hoạt động của cơ thể. Cafein trong cà phê cũng có tác dụng như vậy nhưng yếu hơn nhiều. Khi rang xay cũng tạo ra andehit và nhiều hoá chất là chất độc sao không nghe ai cấm nó hết vậy.
Tóm lại, tuy thuốc lá không vô hại hoàn toàn nhưng so với mặt tích cực của nó thì coi như nó vô hại cũng xứng. Vậy tại sao nó lại bị cả thế giới lên án cực lực, tẩy chay như nó là chất độc vậy? Có 1 câu trả lời chính xác nhưng tôi để dành lại sẽ tiết lộ cho các bạn sau. Bây giờ chúng ta hãy xem xét coi thời điểm bắt đầu xảy ra những việc truy tố này từ lúc nào.
Năm 2004, tại Florida, Mỹ có mở ra một phiên toà kiện cả chục công ty thuốc lá Mỹ đã sản xuất thuốc lá độc hại, nguyên đơn là chính quyền Mỹ. Tham dự phiên toà có 12 bồi thẩm viên, đa số là nữ. Nhân chứng là một tiến sĩ y khoa gì đó đã phán một câu xanh rờn: “Thuốc lá có liên quan tới ung thư phổi” mà không đưa ra một tài liệu nghiên cứu nào để chứng minh cả. Chỉ có thế thôi nhưng bồi thẩm đoàn đã nghị án và kết luận là có tội. Sau đó là cả một chiến dịch tẩy chay thuốc lá rầm rộ, chính quyền thì đánh thuế cả ngàn phần trăm. Các công ty thuốc lá thì chết đến bị thương, người hút thuốc thì phải bỏ ra số tiền lớn để mua thuốc lá. Tình cờ, khi tìm nguyên nhân tại sao thuốc lá lên giá tôi đã phác giác ra phiên toà này. Nhưng hiện nay tôi đố các bạn tìm ra thông tin về phiên toà này trên net đó, vì chính tôi tìm lại cũng không thấy. Chuyện này chứng tỏ, khi đã đạt được mục đích, họ phải giấu chứng cứ về sự gian lận của họ.
Năm 2011, cũng tại Florida lại có thêm một vụ kiện công ty thuốc lá nữa. Nguyên đơn là một bà da đen kiện, lý do là vì thuốc lá mà ông chồng bà bị chết, mà cũng chưa xác định chắc chắn là có phải ông ta chết vì thuốc lá hay không nữa. Lại thắng kiện, bà ta được đền bù đâu khoảng 2-3 triệu USD gì đó. Lần này thì truyền thông đánh trống rùm beng, thổi vụ kiện này lên mây xanh luôn, rõ ràng là có đến một người chết cơ mà…
Tại sao có những phiên toà phi lý như vậy mà họ lại thắng kiện? Ở Mỹ, quan toà không quyết định ai thắng ai thua. Việc này sẽ do bồi thẩm đoàn gồm có 12 bồi thẩm viên quyết định. Thông thường toà sẽ chọn 12 công dân Mỹ bất kỳ, không có chính kiến làm bồi thẩm viên. Vấn đề là dù có chọn ra sao thì số phụ nữ cũng phải nhiều hơn hay bằng số phái nam (năm 2004 có 7 người là nữ). Chúng ta nên biết, những người không hút thuốc rất ghét mùi khói thuốc, nhất là phụ nữ. Từ khi quý bà nhà ta đòi được quyền nằm trên thì đây là dịp trả thù ông chồng hiện tại hay tương lai cho bao năm mình phải nằm cạnh người hút thuốc phả khói mịt mù. Tất cả chỉ vì mùi thuốc lá mà thôi… Bị kiện là thua chắc luôn.
Xét theo dân số trên thế giới, cứ cho là số nam nữ bằng nhau thì có đến 95% phụ nữ và 65% nam giới đều không hút thuốc, chưa kể vì truyền thông hù doạ quá nên một số bỏ thuốc và lớp trẻ mới lớn lên thì không dám. Cũng tốt thôi vì chúng tôi cũng chẳng khuyến khích ai theo mình cả nhưng làm ơn đừng coi chúng tôi là đám ghẻ lở cần tránh xa.
Truyền thông bây giờ mới là đáng sợ, muốn nói gì thì nói, không cần minh chứng. Nào là hút thuốc sẽ bị ung thư phổi, nào là hút thuốc sẽ bị lao phổi v.v. Nói láo cả trăm lần cũng có người tin mà. Bây giờ đến lượt tôi phản biện nhé.
Ở bệnh viện ung bướu, số bệnh nhân bị ung thư phổi có khoảng 50% là phụ nữ và cũng có rất nhiều bệnh nhân nam giới chưa hề hút thuốc. Kinh ngạc hơn nữa là số bệnh nhân chết vì đã bỏ hút thuốc cả vài chục năm trước cũng bị chết vì lý do này. Chính tôi đã chứng kiến vài chục bạn bè, người thân của tôi cũng vậy, hễ bỏ thuốc là chục năm sau chết queo vì chính bệnh ung thư phổi. Bố bảo tôi cũng không dám bỏ thuốc. Có một tài liệu tôi đọc trên net nói là: Khi bỏ thuốc, cơ thể sẽ tiết ra một hoạt chất nào đó có thể gây ra ung thư phổi. Ghê chưa?
Bệnh lao phổi cũng vậy, Ở những trung tâm điều trị lao, điển hình là phòng điều trị lao của khoa khám xuất cảnh bệnh viện Chợ Rẫy mà tôi vừa khám sức khoẻ gần đây, số bệnh nhân nữ chiếm còn hơn 50% nữa (tháng rồi tôi có ghé qua thì thấy tăng lên 70% -04-24). Đặc biệt là giới trẻ từ 15 đến 30 tuổi cũng không ít. Vậy còn có ai đổ thừa cho thuốc lá nữa không đây.
Cách đây gần chục năm, tôi có viết một truyện vui nhưng có thật, đăng trên web này: Hút thuốc không bị bệnh tiểu đường. Chuyện này do chính tôi chứng kiến và bỏ khá nhiều thời gian để kiểm chứng nhưng đến giờ cũng chẳng biết tại sao.
Hẹn gặp lại các bạn trong đề tài khác nhé.
LTP 12-2023.
PS: Bài này là bài đầu tiên trong loạt bài tôi sẽ viết những cái oái oăm, ngộ nhận, hiểu sai, tuyên truyền sai lệch, nhiều người biết nhưng không ai dám nói ra. Ngoại trừ chính trị, chủ đề tôi sẽ viết bao gồm cả xã hội, kinh tế, cuộc sống ở Việt nam và cả thế giới nữa, mong các bạn hưởng ứng. Bạn nào có bài viết cùng chí hướng xin email về This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. . Xin cám ơn trước.